ANNA'S JAREN (24)

Na haar tragisch einde werd het doodvonnis heftig bekritiseerd. De discussie over haar schuld liep door tot in de zestiger jaren, waarin Sem Waagenaar  in zijn boek ‘De moord op Mata Hari’ stelde dat zij onschuldig was, maar hij kwam er later toch weer enigszins op terug. Het meest voor de hand liggende scenario is dat Mata Hari niet van alle smetten vrij was. Of er moet worden aangenomen dat haar pathologische neiging de hogere vechtjassen te adoreren de drijfveer was om stelselmatig van partij naar tegenpartij te vlinderen en zich met vriend en vijand tussen de lakens te vlijen. Haar informatie-inwinning als spionne voor de Duitsers moet in elk geval maar een fractie hebben gehad van het gewicht dat de Fransen in de smerige politiek die aan een gruwelijke oorlog kleeft eraan gaven. Om de eigen strategische fouten te verheulen beweerden zij dat Mata Hari’s verraad duizenden soldaten het leven had gekost, terwijl de Engelsen haar een stuntelende pseudo-spion vonden, die volgens hen leed aan syfilis en grootheidswaanzin. Een Franse krijgsraad bevond haar schuldig en veroordeelde haar tot de dood door het vuurpeloton. Een mensenleven meer of minder telde nog nauwelijks in die periode van gifgasgebruik.

Het gerechtsdossier wordt pas in 2017 openbaar gemaakt, mogelijk wordt de ware toedracht dan duidelijk.

(Afbeelding Wikipedia)

Het zou misschien een heel klein beetje beter zijn gesteld met de wereld als Griet ooit eens het ware verhaal had kunnen vertellen. Maar tegen de hoogste prijs werd Mata Hari een legende en haar leven werd meermaals verfilmd, onder andere met Greta Garbo in de hoofdrol. ‘Dishonored’ met Marlene Dietrich ging ook over de kwestie, het verhaal over een legende gespeeld door twee actrices, die op hun beurt zelf een legende werden. Het verhaal werd ook in het theater gebracht en in een televisieserie.

Anna en mijn ouders hadden die films gezien en de geschiedenis van Mata Hari was meer aanleiding tot gespreksstof dan de werkelijke achtergrond, de grote oorlog, waarin zich gruwelijke taferelen hadden afgespeeld. Zo’n persoonlijk verhaal brengt het verleden dichterbij en brengt des te heviger het besef met zich mee dat je met een wapen ook meteen het recht in handen hebt. De taal en het recht worden gesproken van diegenen die over de wapens beschikken en dat is tot op heden niet veranderd in deze wereld, waarin bijvoorbeeld de Islamitische Staat (IS) dankzij oliegelden over voldoende wapens beschikt om via een direct lijntje met allah te kunnen weten dat zij zijn schepselen de strot mogen afsnijden.

(wordt vervolgd)

nnn