In Weimar
werd twee jaar nadat de Stijl verscheen door Walter Gropius het Bauhaus opgericht. Een instituut waar werkelijk
alles een nieuwe aanpak kreeg, van de visie op vormgeving tot en met de wijze
van doceren. Door de betekenis die de docenten aan het begrip design gaven,
werden velen van hen legendarisch. Er werd een architectuur ontwikkeld die
behoorde tot de avant-garde van het Nieuwe Bouwen. De onverbiddelijke
toepassing van die bouwopvattingen in latere tijden was er echter wel de
oorzaak van dat veel van de oorspronkelijke doordachtheid verloren ging en die
ontwikkeling werd daardoor vaak verantwoordelijk gesteld voor de onleefbaarheid
van de grote steden en de veel voorkomende vernietiging van het landschap.
Direct na
hun machtsgreep begonnen de nationaal-socialisten de uitgangspunten van het
Bauhaus te onderdrukken, waarmee zij het tegenovergestelde bereikten van hun
bedoelingen, want de laatste directeur, Ludwig
Mies van der Rohe, sloot het instituut in 1933, leraren en leerlingen
verspreidden zich over de gehele westerse wereld - velen vertrokken naar
Amerika - en met hen de nieuwe ideeën.
De invloed
van de Stijl en het Bauhaus werd in zijn totaliteit zo allesomvattend, dat deze
tot op heden nog in onze leefomgeving door werkt, zowel in de oude als in de
nieuwe wereld.
 |
| (Afbeelding Wikipedia) |
In die
nieuwe wereld, aan die andere kant van de oceaan, was in het jaar 1917 voor de
wereld de kennismaking met de jazz begonnen toen de eerste plaat van de ‘Original
Dixieland Jazz Band’ werd uitgebracht. Hun ‘Livery Stable Blues’ werd een
geweldige hit en toen de band op Broadway kwam te spelen, kwam ook de hele
wereld dat te weten, wat in New York gebeurde, werd meteen wereldnieuws.
De
Original Dixieland Jazz Band werd weliswaar in New Orleans opgericht maar bestond
uit blanke muzikanten, die zich - niet naar waarheid overigens - als uitvinders
van de jazz lieten aankondigen. In werkelijkheid bouwden die blanke muzikanten
de zwarte muziek om tot ietwat boertige, op de blanke massa afgestemde
amusementsmuziek.
Het
repertoire dat de ODJB ontwikkelde was vrij beperkt en opgebouwd uit strakke
ritmen, de vierkwartsmaat was favoriet. De benaming Dixieland is afgeleid van de
Dixie Dollar, aan het eind van de negentiende eeuw een betaalmiddel in New
Orleans en omgeving, Dixieland dus. Doordat de bezetting met banjo, piano,
slagwerk en blazers snel door anderen werd overgenomen, bleef de naam voor deze
door blanken gespeelde stijl hangen.
De grote
verdienste van deze muziekstroming is wel dat de weg voor de echte, zwarte
muziek uit New Orleans werd geëffend.
Het duurde nog even maar het in die stad
geboren zwarte schooiertje, Satchmo,
zou de wereld weldra daverend laten kennismaken met zijn opvatting van jazz.
Aan beide
zijden van de oceaan volgden de gebeurtenissen elkaar op in een eenparig
versnelde beweging en dat niet alleen op het gebied van kunst en vormgeving,
alles in de wereld was vervuld van de opmaat naar een nieuwe tijd, in dat begin
van het interbellum.
(wordt vervolgd)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten