In het
café van Anna en Pieter dronk de gewone Rotterdammer, meestal ook gewoon, een
‘hassebassie’. Maar als er in die tijd dan zo’n ‘heertje’ een borreltje kwam
proeven, deed hij dat vaak driedelig gekleed, met onder het colbert een
giletje. De zakjes aan de voorzijde van het vestje van het driedelig ‘heertje’ hadden
toen nog een functie: het ene droeg het horloge, waarvan de ketting des mans
buik sierde, het andere diende het muntgeld te bevatten. Door duim en
wijsvinger in dat zakje te steken werd dan vaak door die klant de bereidheid
tot betalen gesuggereerd, zo nodig nog wat nadrukkelijker bij het bestellen van
de tweede borrel. Anna, die in elk geval wel een heel gezellige kasteleines
was, schonk dan al babbelend en lachend nog eens in.
‘You talk too much, Anna,
You talk too much.’
Niet
zelden hoorde de driedelige drinker de babbels dan al slobberend maar eens aan,
om vervolgens ook iets te zeggen: ‘Schrijf het maar op - zolang.’ ‘Zolang’ kon dan
wel eens ‘zoheellang’ of ‘ je buik’ worden.
Maar het
was vooral de teruglopende klandizie waardoor Pieter Louis Cornelis zich
uiteindelijk gedwongen zag te stoppen met het café en in de Rotterdamse haven
te gaan werken. Later zou deze onontkoombare wending ook een noodlottige
blijken maar voorlopig was werk werk, want er barstte een periode van ongebreidelde
werkloosheid los. De na de Eerste Wereldoorlog begonnen uittocht van
Oost-Europeanen ging over in een alweer groeiende stroom migranten vanuit
Duitsland, vooral joden, die het naziregime ontvluchtten. Nieuwkomers op zoek
naar werk dat er niet was. De criteria voor asielaanvragen werden aangescherpt,
wat betekende dat vooral bemiddelde joden werden toegelaten.
Doordat er
materiaaltekort ontstond kwam ook de in de twenties zo bloeiende mode-industrie
in moeilijkheden. Met de geëmancipeerde mode van de twintiger jaren was het
bovendien op slag afgelopen, de klok werd teruggezet. Damesmode was niet meer
sportief, de taille en de boezem kwamen terug. Maar tegen
de stroom in bloeide de Amerikaanse filmindustrie als nooit tevoren en Greta
Garbo werd lange tijd gevierd als grootste actrice. Film werd een middel om aan
de zware werkelijkheid van de crisis te ontsnappen, vrouwen wilden massaal
hetzelfde kapsel als de geadoreerde Greta Garbo en de kort geknipte kopjes
maakten van lieverlee plaats voor vrouwelijke kapsels met zachte krullen.
Toen Anna
en Pieter L.C zich in de tweede helft van de roaring twenties op Katendrecht
vestigden was de Chinese gemeenschap er bezig uit te groeien tot de grootste
van Europa. Opiumkits werden er gedoogd, er werd stevig gegokt en binnen die
Chinese samenleving ontstond een soort maffia die vooral de eigen soortgenoten
uitbuitte en wapens en opium smokkelde. Toch ontstond er naarmate de Chinezen
meer gesetteld raakten een voor de buitenwereld rustige gemeenschap, die
volledig werd getolereerd door de bewoners van de Kaap.
Het was toen
al lang niet meer voor te stellen dat Katendrecht ooit een welvarend dorp was,
waar de Rotterdamse elite de zomermaanden doorbracht. Omdat Rotterdam immers al
in 1895 de havens wilde uitbreiden, was dat dorp samen met Charlois geannexeerd
en was er begonnen met het graven van Maashaven en Rijnhaven waartussen
Katendrecht de vorm van een schiereiland aannam.
Een groot
deel van de oorspronkelijke bebouwing was afgebroken, meer dan drieduizend
mensen hadden Katendrecht moeten verlaten. De nabijheid van de havens had een
totale verandering van de omgeving teweeggebracht. Spoorwegemplacementen,
loodsen, silo’s en arbeiderswoningen waren voor het groen in de plaats gekomen.
En natuurlijk zeemanskroegen en boardinghuizen, waar zeelui in afwachting van
werk onderdak vonden.
(wordt vervolgd)
nnn
Geen opmerkingen:
Een reactie posten