woensdag 29 april 2015

ANNA'S JAREN (67) - De populairste auto

1933. Het was in die tijd, waarin ook de drooglegging in Amerika eindigde, dat Billie Holiday  begon op te vallen in de jazzscene, zij werd ontdekt door impressario John Hammond  en zij ging werken met Louis Armstrongs manager Joe Glaser.  Coleman Hawkins vertrok naar Engeland, waar hij toetrad tot het destijds beroemde orkest van Jack Hylton, maar toen het orkest op tournee ging in Duitsland was het afgelopen met de pret. Hawkins mocht Nederlands buurland niet in omdat er geen zwarte Amerikanen werden toegelaten, zo ver was het inmiddels al. Hawkins reisde door naar Nederland, van waaruit hij regelmatig vertrok naar Zwitserland en vooral Parijs, waar hij jamde en platen maakte met de legendarische gitarist Django Reinhardt  en violist Stéphane Grappelli.

In Duitsland ging Adolf Hitler intussen met de eer strijken van een al vóór hem door anderen bedacht programma van openbare werken en werkloosheidsbestrijding. Hij had de eerste schop in de grond gestoken voor de aanleg van wat de Autobahn van Hamburg via Franfurt naar Bazel moest worden. Daarna volgde de aanleg van een heel net van autosnelwegen en verdere infrastructuur als havens. De werkloosheid stak daardoor in korte tijd uiterst positief af tegen die in Nederland, waar deze ruim acht keer zo hoog was. En Hitler pakte zijn volk nog verder in met een verhoging van de pensioenen, het recht op vakantie, armoedebestrijding, een niet eerder gekende luxe als voor iedereen een radio (met daarop louter nazi-propaganda) en de eerste Volkswagens kwamen niet veel later van de lopende band. Hitler had aan Ferdinand Porsche  de opdracht gegeven tot ontwikkeling van de wagen, die de meest populaire auto in de geschiedenis zou worden. Het ‘bevriende staatshoofd’ dat zich ooit verbaasde dat de Weense Academie zijn creativiteit niet onderkende, had werkelijk niets van zichzelf. Hij stal ideeën, misvattingen, grondstoffen en grondgebied en ontnam levens.
(Foto Wikipedia)
Voor de auto lag het revolutionaire idee al ruim twee jaar eerder ten grondslag aan de Adler ‘Maikäfer’ en het idee kwam van een Joodse ingenieur, die zelfs al een prototype had gebouwd. De Hitler-kliek wist te verbergen dat het oorspronkelijk ontwerp voor de kever door iemand van Joodse origine was bedacht. Josef Ganz, de werkelijke ontwerper, die ook hoofdredacteur was van het autoblad Motor-Kritik, kreeg een publicatieverbod opgelegd. De Duitse pers mocht zijn naam zelfs niet meer noemen. Niet anders dan alle andere Joden kreeg Ganz het steeds moeilijker in nazi-Duitsland en hij vertrok met vakantie naar Zwitserland om even aan de druk van alledag te ontsnappen. Dat was zijn redding want daardoor was hij afwezig tijdens de Nacht van de Lange Messen waarin de Gestapo ook voor zijn deur stond. Vrienden waarschuwden hem niet meer naar Duitsland terug te keren. Dat deed hij toch nog even, om zijn ontwerpen op te halen, en hij wist Zwitserland weer te bereiken waar hij met staatssteun verder kon werken aan zijn ‘Zwitserse Volkswagen’. Later is hij naar Australië vertrokken.

Hitler moest voor zijn projecten wel geld lenen en Het Derde Rijk zou zes jaar later dan ook aan de rand van een faillissement staan. Maar tot die tijd werden zelfs oorspronkelijke politieke tegenstanders enthousiast.
In Amerika zou president Franklin D. Roosevelt het land uit de crisis helpen door op ongeveer gelijke wijze banen te scheppen. Hij liet openbare gebouwen optrekken en wegen en bruggen aanleggen. Ook hier hielp zijn plan ‘New Deal’ de werkloosheid te doen afnemen en de koopkracht te versterken.
Maar in tegenstelling tot Roosevelt maakte Hitler dankbaar gebruik van de gegroeide positieve houding van zijn volk om ook nog andere plannen door te drijven. Er was nog nauwelijks weerstand in Duitsland tegen het uit de maatschappij verwijderen van wat zijn jongens ‘asocialen’, ‘misdadigers’ of  ‘vreemde elementen’ noemden en er kon een sterilisatiecampagne van ‘gedegenereerden’ van start gaan. Dat zou uiteindelijk uitlopen op een euthanasieprogramma voor geestelijk en lichamelijk gehandicapten. 
(wordt vervolgd)
nnn

Geen opmerkingen:

Een reactie posten