maandag 9 mei 2016

ANNA'S JAREN (141) - Bommen op Berlijn

(Foto: Wikipedia)
De inwoners van Berlijn wisten nu ook wat het is om te worden gebombardeerd. Onheilspellende wolken hingen boven de stad, de binnenstad en veel voorsteden brandden, mensen strompelden door de straten. De Engelsen hadden goed geraakt, het aantal daklozen was bij benadering al tweemaal zo groot als dat bij het bombardement op Rotterdam. Pijnlijk dat ook hier weer machteloze burgerbevolking het slachtoffer werd.
Ontreddering en chaos sloegen toe en dat werd nog erger nadat Joodse mannen uit gemengde huwelijken waren bijeengebracht in een verzamelkamp, de nazi’s moesten nog beslissen wat zij verder met hen gingen ondernemen. Vrouwen van de opgesloten mannen verzamelden zich bij de poorten, roepend en huilend om hun partners. Zesduizend vrouwen eisten hun vrijlating. Er werd nog getwijfeld het vuur op hen te richten. In plaats daarvan werd een deel van de mannen vrijgelaten. Een schijnbeweging, de rest werd alsnog afgevoerd.
De onder de bombardementen lijdende bevolking, die dergelijke taferelen ook nog eens moest aanzien, kon langzamerhand minder begrip opbrengen voor het beleid van de nazi’s. Die probeerden de groeiende demotivatie  te keren. Dat ging de mist in en er werd gekozen de dip zoveel mogelijk te verhullen voor vriend en vijand. Wat ook steeds minder lukte.
Zelfs militairen begonnen schoorvoetend hun twijfels te uiten en in het fluistercircuit ging het verhaal dat in München studenten in opstand waren gekomen. Dat bleek achteraf juist. Drie gearresteerde studenten waren terechtgesteld.
Ook het groeiende tekort aan levensbehoeften door het almaar toenemende gebrek aan arbeidskrachten begon de Duitse autoriteiten parten te spelen. Om dat op te vangen werd er begonnen om eerder vrijgelaten Nederlandse soldaten weer op te roepen. Zoals gebruikelijk werd daarbij de ware reden niet vermeld en zou het erom gaan te voorkomen dat er anti-Duitse activiteiten zouden worden ondernomen.

Er kwamen berichten dat Mussolini gevangen was genomen. Hoewel niemand er echt het fijne van wist, gaf het buiten Duitsland wel hoop. Valse hoop. Mussolini’s schoonzoon en de minister van Financiën hadden er wel op aangestuurd. Zij hadden de leiding genomen bij het indienen van een motie, waarin het aftreden van il Duce werd geëist. De meerderheid van de Fascistische Grote Raad stemde vóór. Mussolini trok zich er niets van aan. Koning Victor Emanuel liet hem daarop arresteren en naar Gran Sasso in de Abruzzen brengen.
Kort daarna bevrijdden de Duitsers il Duce echter alweer op spectaculaire wijze. In een luchtlandingsoperatie onder leiding van SS-Obersturmbannführer Otto Skorzeny.  Een man die nog vaker van zich zou doen spreken. Mussolini werd overgevlogen naar Duitsland. Nadat Hitler erop had aangedrongen dat hij weer regeringsleider werd, riep Mussolini de Italiaanse Sociale Republiek uit, met hem als president. Degenen, die tegen hem hadden gestemd kregen de doodstraf. Ook zijn schoonzoon. De nieuwe republiek werd niets meer dan een door de Duitsers beheerste politiestaat, wat vooral betekende dat de Joden het er nog slechter gingen krijgen.

Montgomery had al met al het imago opgebouwd van een succesvolle en onkwetsbare generaal. Dat nam niet weg dat hij tegen een probleempje opliep. Hij zou moeten gaan samenwerken met Amerikaanse generaals. Generaal Dwight D. Eisenhower  zocht contact met hem om de verdere strategie na het doorstoten in Noord-Afrika uit te stippelen. Dat viel tegen, de twee bleken totaal niet te accorderen. Montgomery zou later over Eisenhower schrijven dat hij ‘geen kaas heeft gegeten van oorlogvoeren en zich daar dan ook maar niet mee moest bemoeien.’ Op zijn beurt vond Eisenhower Montgomery een verwaande kwast, die tot grote ergernis van ‘Ike’ zijn twee hondjes ‘Hitler’ en ‘Rommel’ had genoemd. Lekker stel om de oorlog mee te winnen.
Bij de landingen in Sicilië moest Montgomery samenwerken met de Amerikaanse generaal George Smith Patton. En dat ging bijzonder slecht. Er was bovenal sprake van concurrentie en rivaliteit en beiden probeerden als eerste de hoofdstad Palermo en vervolgens Messina in te nemen. Montgomery’s troepen hadden Syracuse ingenomen en zouden doorstoten naar Messina waarbij de Amerikanen hun flank moesten dekken. Patton vond dat een veel te bescheiden rol en zodra Montgomery onverwachts met veel tegenstand kampte, zag hij zijn kans schoon om met uren voorsprong op de Britten Messina te bereiken. Een gemiste kans, want met een betere samenwerking zou het de Duitsers niet zijn gelukt om te ontsnappen en op het Italiaanse vasteland zwaar tegenspel te gaan leveren.
Montgomery zou tot eind 1943 in Italië blijven, tot hij werd teruggeroepen voor de voorbereiding van de invasie in Europa. Operatie ‘Overlord’.

Het Utrechts studentenverzet kwam met een ondergronds blad, ‘Het Volk’, dat ook in Rotterdam door studenten werd verspreid. In Rotterdam-Noord verscheen het ondergrondse krantje ‘De Wacht’, geproduceerd in het ketelhuis van het Sint Franciscus Gasthuis, waar ook naar de radio werd geluisterd. Enkele van die Rotterdammers, die actief hadden deelgenomen aan ‘de Unie’ en een ondergrondse samenwerking waren begonnen, leverden een bijdrage aan dat blaadje. Dankzij de commandant van de Franciscusbrigade Chris Roemer, vader van de huidige SP-man Emile Roemer, konden zij ongestoord ’s nachts hun gang gaan.
(wordt vervolgd)

nnn

Geen opmerkingen:

Een reactie posten