donderdag 4 september 2014

ANNA'S JAREN (20)

Toch wisten ook toen in die barre periode 14-18 weer enkelen de situatie te gebruiken om grote rijkdommen te vergaren, de zogenaamde OW’ers, oorlogswinstmakers, een term die in de Tweede Wereldoorlog eveneens  zou opduiken.
Verder was het niet anders dat de armen ook nog het zwaarst werden getroffen door de economische gevolgen.
Anna behoorde tot die armen in dat jaar dat Europa in brand stond en haar al zo zorgelijke situatie zou nog verergeren.

Vooropgesteld dat er werk was, had een man van rond de dertig in die tijd al een werkperiode van zo’n twintig jaar achter de rug, vaak onder arbeidsomstandigheden die wij heden ten dage zonder meer kwaadaardig zouden noemen. Ongelukken in haven en industrie waren schering en inslag. Bijvoorbeeld bij de productie van gietijzeren objecten, waarbij mallen werden volgegoten met gloeiend, vloeibaar ijzer kon het nogal eens mis gaan, heb ik mij laten vertellen. En dat dat werk niet zelden werd verricht door jonge mensen, kinderen nog eigenlijk, in een verstikkende, zuurstofarme omgeving en zonder beschermende kleding. Als er werd gemorst droop de gloeiende materie langs de kleding en kwam op de klompen terecht, die onmiddellijk vlam vatten, dikwijls met het afschuwelijke gevolg dat de werkkracht verder minder valide door het leven moest. 

Handmatig ijzergieten,
afbeelding bij de uitleg
op Wikipedia. Zelfs redelijk
beschermd moet het fysiek
behoorlijk belastend zijn.
Wanneer een arbeider ziek werd, werkte hij zo lang mogelijk door want wie ziek thuis bleef, kreeg geen geld. Zo ook Anna’s man Dirk, die het zo lang mogelijk probeerde vol te houden toen hij een zware kou, misschien influenza opliep. Weinig weerstand door  veel te veel werkuren onder slechte omstandigheden en tekort aan vitaminen door niet al te beste voeding speelden hem parten. De griep ging over in een zware longontsteking.
Na het wegebben van de golven cholera handhaafden tuberculose en longontsteking zich als de ziekten der armen en longontsteking was voor de komst van antibiotica niet of nauwelijks te genezen. Door de ontsteking kunnen de longblaasjes sterk verzwakken, waardoor de longcapaciteit sterk wordt verkleind met meestal de dood tot gevolg. Het eerste echte antibioticum penicilline zou pas veertien jaar later als werkzame stof worden ontdekt door de Britse arts-bacterioloog Alexander Fleming en het zou nog tot de Tweede Wereldoorlog duren eer de productie op gang kwam.
Dirk had geen schijn van kans, hij overleed, eenendertig jaar oud.

In de moeilijke omstandigheden die de oorlog al met zich meebracht, bleef Anna na een huwelijk dat tien jaar had geduurd, alleen achter met vier van de zes kinderen die zij had gekregen, in de leeftijd van twee tot elf jaar.
Van haar gezin, dat had kunnen bestaan uit acht personen, resteerden er nog vijf.
Gezinnen waren weliswaar omvangrijk in die tijd maar ze telden ook weer snel af, alhoewel in het begin van de twintigste eeuw verbetering intrad, vooral bij de beter gesitueerden. Er bleven nog lang grote verschillen in sterftekans tussen arbeidersklasse, middenstand en rijken.
(wordt vervolgd)
nnn

Geen opmerkingen:

Een reactie posten