Definitief terug nam koningin
Wilhelmina voorlopig haar intrek in de villa Anneville in de bossen bij
Ulvenhout. Op dezelfde dag werden in Vught drie landverraders gefusilleerd. Zij
hadden voor de Duitsers gespioneerd in het bevrijde deel van Nederland en waren
berecht door een krijgsraad.
Aanplakkers waren nog even actief met
Duitse pogingen de publieke mening te beïnvloeden. Alle berichten, die
inhielden dat de Duitse troepen in Nederland hadden gecapituleerd, zouden op
geruchten zijn gebaseerd. De bevolking werd ernstig gewaarschuwd zich van
feestvreugde te onthouden. De Duitsers gingen in Rotterdam nog even schieten,
nu op uitgestoken vlaggen. ‘Es ist nicht
war’, riepen zij.
In Duitsland kregen naaisters het steeds
drukker met het vermaken van uniformen, het vervangen van knopen met emblemen,
het verwijderen van tressen en epauletten.
Op 4 mei maakte Montgomery bekend
dat de Duitsers in West-Europa zich hadden overgegeven en dat het ook voor
Nederland gold. De radio bracht het goede nieuws ’s avonds nog. De oorlog in
Europa was voorbij. De Duitse opperbevelhebber in Nederland kreeg in hotel De
Wereld in Wageningen het
overgavedocument aangeboden dat de volgende dag in de aula van de
Landbouwhogeschool werd ondertekend. Hij had het nog 24 uur mogen bestuderen.
Prins Bernhard was erbij als waarnemer.
 |
| (Foto: Wikipedia) |
Duitse legercommandanten hadden nog contact gezocht met
Amerikaanse generaals, wat geen direct resultaat had opgeleverd omdat
geallieerden en Russen alleen een onvoorwaardelijke overgave wilden accepteren.
Die kwam op 5 mei en werd op 7 mei door generaal Alfred Jodl ondertekend in
Eisenhowers hoofdkwartier in Frankrijk.
Seyss-Inquart weigerde zich over te geven. Hij vertrok naar
Flensburg waar hij overleg pleegde met de regering van admiraal Dönitz en kwam
per duikboot terug naar Nederland, waar
hij door de Canadese marine op 8 mei werd gearresteerd.
Oud was na zijn ontslag als burgemeester in Rotterdam
blijven wonen. Direct na de eerste berichten over de capitulatie dromde er al een
grote menigte voor zijn woning. Hij kreeg een ovatie, die nog eens dunnetjes
werd overgedaan op het moment dat hij het rood-wit-blauw hees. Kort daarna werd
de populaire bestuurder met de auto opgehaald en zodra hij op het bordes van
het Stadhuis verscheen, door duizenden Rotterdammers toegejuicht.
NSB-burgemeester Müller was al gearresteerd. Mussert volgde en al snel ook Ouds
belager Gerrit van Burink.
Van Burink krijgt later een gevangenisstraf van zes jaar
opgelegd en wordt ontzet uit het actief en passief kiesrecht. Na zijn
vrijlating gaat hij zijn brood verdienen als nachtwaker.
Kom
vanavond met verhalen
Hoe
de oorlog is verdwenen
En
herhaal ze honderd malen:
Alle
malen zal ik wenen
(‘Vrede’, Leo Vroman, 1915-2014)
Drie dagen na de capitulatie trok de
Prinses Irene Brigade als eerste geallieerde eenheid Den Haag binnen en
eenheden van het Eerste Canadese Legerkorps volgden in Amsterdam en Den Haag. Het
Vrije Volk kopte al op 8 mei: ‘De Canadezen zijn gekomen!’ Die morgen was de eerste divisie Canadezen Amsterdam
binnengetrokken. Motorfietsen en lichte auto’s voorop, daarna de hoofdmacht.
In Rotterdam reden vier Canadezen
over de Beneden Oostzeedijk naar het Oostplein. Met een wagen die het
Amerikaanse leger had laten ontwikkelen voor ‘General Purpose’, GP. ‘Gee-Pee’
werd ‘Jeep’, Ford bouwde er duizenden. De Willys Jeep zou het symbool worden
van de bevrijding en nog vele jaren over de gehele wereld worden gebruikt.
De Canadezen waren meteen weer weg.
De andere dag pas rolde het Canadese leger de stad binnen. Gevechtswagens en
tanks, met bloemen en vlaggen versierd. Meisjes en jongens zaten tussen de lopen
van de kanonnen. Bij menigeen liepen de vreugdetranen over de wangen. Mensen
bleven rond de voertuigen dansen. Soldaten kwamen uit de wagens, deelden
handtekeningen uit, biscuit, chocolade en sigaretten. Zij werden letterlijk en
figuurlijk op handen gedragen.
Duitsers maakten zich uit de
voeten, nog compleet bewapend. Het kwam tot incidenten doordat verzetsgroepen de
Duitsers probeerden te ontwapenen. In Amsterdam vlogen de kogels over de Dam.
Zij kwamen vanuit het gebouw van De Groote Club, waar het hoofdkwartier van de
Duitse marine zat. De schietpartij kostte het leven aan ruim dertig van de
duizenden mensen die de bevrijding wilden vieren. Onder hen Popke Bakker, die vele
gevaarlijke situaties overleefde tijdens de oorlog. Twee kogels troffen hem op
het moment dat hij werkte aan een spreekgestoelte, waarop Henk van Randwijk een
toespraak zou houden. Er waren veel fotografen aanwezig op het moment van de
schietpartij. Oorlogsfotograaf Cas Oorthuys was er, en Bert Haanstra. Dat heeft
veel beeldmateriaal opgeleverd. Wat niet wegneemt dat er nog steeds
onduidelijkheid bestaat over de precieze toedracht van het bloedige incident.
(wordt
vervolgd)
nnn
Blues
Dit verhaal is het eerste hoofdstuk, voorafgaande aan 'Anna's jaren'. Het wordt niet in mijn blog gepubliceerd.
Je kunt het lezen via onderstaande link. En beoordelen, want het doet mee aan een wedstrijd.
Lees het, beoordeel het. En als je het leuk vindt kun je het verhaal liken, door het hartje aan te klikken.
Ben je enthousiast? Dan kun je de link delen en zodoende helpen het aantal likes te vergroten.
Je kunt nog stemmen tot 14 januari.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten