Een man of twintig marcheerde door onze
straat, Binnenlandse Strijdkrachten. Zij droegen blauwe overalls en kleine
geweren, karabijnen. De mannen waren blootshoofds. Buurman liep vooraan. En
buurman, die anders altijd zo vriendelijk en tegelijk afstandelijk groette,
keek nu strak voor zich. Dat maakte een diepe indruk op mij, niets van ‘kijk
mij eens’. Die buurman, wie had dat gedacht, hij hield zich altijd zo gedeisd!
Ik vond
hem geweldig stoer en bleef hem en de anderen nakijken, tot de groep de Paul
Krugerstraat uit was. Zij hadden een serieuze opdracht, er moesten NSB’ers en
collaborateurs worden opgepakt en gewapend verzet was niet uitgesloten, wat hun
ernstige gezichten verklaarde, niks feestvreugde. In de Putselaan, aan de rand
van de Afrikaanderwijk, werden al snel ‘foute mensen’ uit huis gehaald. Zij
moesten de handen in de nek houden tijdens hun vernederende aftocht, en werden nagejouwd
door het toegestroomde publiek. De arrestatieploegen van de BS pakten overal in
Rotterdam NSB’ers op. Binnen drie dagen hadden zij er al zevenhonderd te
pakken. Er werd voortvarend gehandeld om vluchten en volksgerichten te
voorkomen. Een aantal van de arrestanten werd al snel aan het werk gezet bij
het verwijderen van door de Duitsers aangebrachte springladingen en
versperringen bij de Maastunnel.
Begraafplaats Crooswijk, Rotterdam. Monument voor Nederlandse militairen, 'Vallende man', van de Rotterdamse beeldhouwer Cor van Kralingen. (Foto: Wikipedia) |
De situatie in Rotterdam-Zuid bleef chaotisch. Er werd
geplunderd en het kwam ook nog tot een schietpartij. De Kriegsmarine opende het
vuur op een samenscholing in Charlois. Twaalf mannen van de BS raakten daarop in
een vuurgevecht met de moffen. Ik maakte mij zorgen of buurman daar ook bij
was. Het treffen kostte twee Duitsers en twee Nederlanders het leven. Er
raakten zeven mensen zwaargewond. De leden van de Kriegsmarine werden
overmeesterd. De geallieerden eisten daarop dat het verzet zich niet meer
gewapend vertoonde en confrontaties met de Duitsers uit de weg ging. Het werd
de verzetsmensen ook verboden om Duitse militairen op te pakken, dat was werk
voor de geallieerden. Velen van hen werden geplaagd door woede omdat zij niet
met hun persoonlijke vijanden mochten afrekenen. Een woede die groeide toen zij
Duitsers de benen zagen nemen. Duitsers die zij hadden gegrepen en weer moeten
vrijlaten.
Twee dagen vrij voor de Rotterdammers.
Twee schitterende dagen. De zon scheen goudgele stralen. Tegen een strakblauwe
hemel kleurde het rood-wit-blauw dat al snel uit de ramen wapperde. Oranje
toeters, mutsen, haartooien en sjerpen kwamen voor de dag. De enkeling die nog
met een gele ster rondliep, trok die van de kleding. Het zwart en rood van de
nazi’s werd neergehaald. Een grauwe periode was voorbij.
Buurman hing ook uit het raam om
naar het feestgewoel te kijken. Hij groette vriendelijk.
Duinkerken, Saint Nazaire en Praag
werden bevrijd. Voor Tsjechië eindigde de Tweede Wereldoorlog nu ook officieel.
Op de dag dat Oostenrijk zich onafhankelijk verklaarde, de
dag ook dat vijf jaar eerder Rotterdam werd gebombardeerd, maakte burgemeester
Oud een rondgang langs de fusilladeplaatsen en legde hij een krans op
begraafplaats Crooswijk. Daar had enkele dagen eerder al op particulier
initiatief een herdenkingsplechtigheid plaatsgevonden.
Twee dagen later was het officieel afgelopen met het
gefeest, de vlaggen op openbare gebouwen werden gestreken. De uittocht van de
Duitsers begon. Terug naar de Heimat.
Das kleine Blümelein Erika ging, It’s a long way to Tipperary kwam.
Ontroerd
en dankbaar werd gekeken naar de aftocht van hen die eens ‘wie Freunde’ waren
binnengedrongen en nu verslagen wegsloften. De drukkende angst was verdwenen.
Het was
voor het eerst en voor het laatst dat wij hen hielpen. Nog getooid met
oranjesjerpen over de schouders en oranje pompons op de schoenen, duwden wij
hun oorlogsmaterieel de garage van König uit. Brandstof hadden zij niet meer en
hun vrijmacht waren zij ook kwijt. Die voormalige angstaanjagers met hun
spijkerlaarzen, helmen en geweren. Zonder hun attributen waren zij opeens
miezerige mannetjes die zelfs ons, kinderen, niet durfden aan te kijken.
Iedereen verbaasde zich erover hoe snel zij waren afgetakeld. Alles werkte in
hun nadeel, zelfs van de enkele fietsen die zij meezeulden waren de banden lek.
Toen ik hen
zo bij elkaar zag vroeg ik mij af wie ‘opoe-om-de-hoek’ in de knie had
geschoten toen ze terugging van het kooltjes rapen tussen de spoorrails.
Meer dan twee weken na het eind van
de oorlog bevrijdden Canadese militairen Texel. Op ‘Europa’s laatste slagveld’
waren de laatste zes weken ruim vijftienhonderd doden gevallen, vanaf het
moment dat daar Georgiërs in opstand waren gekomen. Zij behoorden tot een
bataljon uit het ‘Ostlegion-programma’, dat Sovjet-krijgsgevangenen recruteerde
om ‘vrijwillig’ dienst te nemen. Een aantal had daaraan gevolg gegeven om te
ontsnappen aan de verschrikkelijke omstandigheden in de kampen. Zij zouden
later niet anders dan de werkelijke vrijwilligers door de Russen als
landverraders worden beschouwd. Dat zij de moffen op Texel letterlijk een dolk
in de rug hadden gestoken speelde geen rol. De opstand was begonnen op het
moment dat hun bataljon, bestaande uit achthonderd Georgiërs en vierhonderd
Duitsers, zou worden ingezet tegen de geallieerden. ‘De dag der Geboorte’
noemden zij hun operatie, waarbij zij 450 Duitsers vermoordden, de meesten in
hun slaap. Geschoten werd er niet, met messen en bajonetten werd er korte
metten gemaakt. Daarna ontstonden gevechten tussen Georgiërs en Duitsers, die
snel zo’n achthonderd zwaarbewapende militairen hadden aangevoerd. Gevechten
die na de capitulatie gewoon doorgingen en het leven kostten aan Georgiërs,
Duitsers en Texelaars. Op de dag dat de ‘Russenoorlog’, was begonnen hadden de
Duitsers ook nog tien mensen geëxecuteerd, omdat de Texelse bevolking alvast de
bevrijding had gevierd.
(wordt
vervolgd)
nnn
Blues
Dit verhaal is het eerste hoofdstuk, voorafgaande aan 'Anna's jaren'. Het wordt niet in mijn blog gepubliceerd.
Je kunt het lezen via onderstaande link. En beoordelen, want het doet mee aan een wedstrijd.
Lees het, beoordeel het. En als je het leuk vindt kun je het verhaal liken, door het hartje aan te klikken.
Ben je enthousiast? Dan kun je de link delen en zodoende helpen het aantal likes te vergroten.
Je kunt nog stemmen tot 14 januari.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten