Omdat
Hitler aanvankelijk alleen de hand van Duitse winnaars schudde, had de
organisatie hem dringend verzocht dat met alle winnaars te doen. Met als gevolg
dat de Führer er voor koos helemaal geen winnaars meer te feliciteren. Jesse
Owens kreeg dus ook geen hand. Zijn reactie hierop in latere interviews was dat
hij ook niet werd uitgenodigd om zich door de Amerikaanse president te laten
feliciteren. Waarmee Owens een punt had dat tot dusver over het hoofd werd gezien.
 |
| (Foto Wikipedia) |
Hitler
zelf scoorde bij die Spelen niet gering op het gebied van propaganda. Goebbels,
de leider van het Duitse ministerie van Informatie en Propaganda, werd daarbij
geholpen door een innovatieve en creatieve cineaste, Leni Riefenstahl. Zij was diep onder de indruk van Adolf. Haar film
‘Olympia’ zit boordevol vernieuwingen op filmgebied, wat een grote indruk maakt.
Het neemt niet weg dat de film je ook naar de keel grijpt door het gebrek aan
emotie en de razendknappe massaregie die je ook bij haar eerdere
propagandafilms bijna de maag doet omkeren. Hoe is het in hemelsnaam mogelijk
dat de gruwelijkheid van een massahysterie zo gestold en esthetisch kan worden
weergegeven. Leni Riefenstahl is altijd blijven ontkennen dat zij de nazi’s
steunde, het zou haar om het beeld te doen zijn geweest. Merkwaardig, want haar
eerdere film ‘Triumph des Willens’ uit 1934, die zij op eigen verzoek heeft
mogen maken, was een regelrecht eerbetoon aan de grootheid van het nazisme. Na de
oorlog zou zij na drie jaar Amerikaanse gevangenschap worden vrijgesproken van
medeplichtigheid aan het nazibeleid en zou haar niet meer dan meeloperij worden
aangerekend.
Zij
werd 101 jaar oud, maar haar leven was nog niet lang genoeg om over berouw te gaan nadenken.
Riefenstahl
had met haar vrijspraak best wel geluk gehad, want die andere artistieke
steunbeer voor Hitler, die naar eigen zeggen ook alleen maar de bedoeling had
gehad om creatief te kunnen produceren, werd in Neurenberg veroordeeld tot twintig
jaar hechtenis, grotendeels uit te zitten in de Spandau gevangenis.
Albert Speer, de architect die Hitler
had bijgestaan bij het opzetten van zijn megalomane bouwprojecten wist zich
tijdens het proces behendig als ‘nette nazi’ te positioneren. Hoe zou dat er
uitzien, een ‘nette nazi’? Gladgeschoren, haartjes gekamd, tandjes gepoetst,
vouw in de broek? Gladgeschorem Speer schoof in
elk geval zijn schuld af op de Minister van Arbeid, Fritz Sauckel die dan ook werd opgehangen. Achteraf gezien
kwam Speer er daardoor uiterst gunstig mee weg, want na zijn dood is gebleken
dat zijn werkelijke betrokkenheid bij de Duitse oorlogsmisdaden aanmerkelijk groter
was dan dat hij, de ‘nette nazi’ door zijn handige manipulatie van de
werkelijkheid heeft doen voorkomen.
Wat
een zomer, die zomer van 1936. Vier dagen na de opening van de Zomerspelen
trouwden Jan en Rieka, zij hadden een woning gevonden in de Afrikaanderwijk. Een
van twee kleine driekamerwoningen die een trap en een zolder deelden. Jan kreeg
er een deel van Rieka’s familie zo’n beetje bij, want dat woonde direct om de
hoek, waar drie kleine driekamerwoningen een trap en de zolder deelden. En
beneden hen kwam Rieka’s broer Karel met zijn lieve vrouw Erie te wonen.
Jan
was het laatste kind uit Anna’s eerste huwelijk dat de ouderlijke woning
verliet; Anna en Pieter L.C. deelden van nu af aan de woning met de drie zonen
uit hun huwelijk, wat nog niet betekende dat zij daarmee alle ruimte hadden,
zelfs daarvoor was de woning eigenlijk te klein. Jan, die was gehecht aan zijn
oudere broers, bleef een stevige band met hen onderhouden door hen regelmatig op
te zoeken. Het leuke was dat de jongere halfbroers dat juist weer bij Jan
deden, waardoor hij als een soort trait d’union tussen de beide gezinsdelen
ging functioneren.
(wordt
vervolgd)
nnn
Geen opmerkingen:
Een reactie posten