Rood,
wit, blauw. Dat was het en dat bleef het, Nederland legde de kleuren van de
vlag officieel vast in een Koninklijk Besluit. Het historisch gezien onjuiste oranje,
blanje, bleu werd gehanteerd door de NSB, die bij de kamerverkiezingen tot
verrassing van Colijn slechts vier zetels kreeg. Toch nog vier teveel zou je
zeggen maar er was op een veel slechter resultaat gerekend.
In
Engeland was koning George VI gekroond, in Parijs de Wereldtentoonstelling
geopend en in Rotterdam het Feijenoordstadion. Met hulp van havenbaron Van
Beuningen was het gelukt dit bouwwerk met 65.000 plaatsen te verwezenlijken. De
Rotterdammers hadden weer iets om groos op te zijn en Rieka kreeg er werk, in
het restaurant. Rotterdammer Jan was dubbelgroos.
De
Duitsers hadden inmiddels al groots werk verricht, het eerste bombardement op
burgers in Europa was dankzij hen een feit. In Spanje woedde de Burgeroorlog en
om de Basken, die aan de kant van de republikeinen vochten, klein te krijgen
bombardeerden de Duitsers met Italiaanse steun hun stadje Guernica. Omdat
schuilkelders niet bestand waren tegen de vele zware bommen vluchtten inwoners
naar de velden om de stad, waar de Heinkel-eskaders schoten op mannen, vrouwen
en kinderen. Brandende koeien, paarden en schapen renden rondom getroffen
mensen tot de dood er op volgde.
De
aanval was samen met de Spaanse nationalisten gepland. Hermann Göring zag het
bombardement als een kans om zijn nieuwe Luftwaffe te testen en de troepen van
Franco bezetten vervolgens de stad.
Picasso
maakte kort erna het beroemde schilderij ‘Guernica’, misschien wel zijn indrukwekkendste
en zeker wel bekendste werk, dat de Wereldtentoonstelling nog haalde en op zijn
beurt een inspiratiebron vormde voor het gelijknamige muziekstuk van Leonardo Balaha.
 |
| Ventilatiegebouw van de Maastunnel (foto Wikipedia) |
Rotterdam
liep weer eens voorop toen in juni 1937 werd begonnen met de bouw van de
Maastunnel. Niet alleen de eerste verkeerstunnel in Nederland, de
tunneltraverse die door de stad toegang geeft tot de tunnel was daarbij de
eerste stadsautoweg. Een verbetering waar de Rotterdammers naar uitkeken en het
bouwproject was het doel van menige zondagswandeling maar toch vormde de komst
van een tunnel zeker niet de enige gespreksstof. Die tunnelbouw, dat kwam wel
goed voor de Rotterdammers. Er was ook nog een geheel andere gebeurtenis die
volop publieksaandacht kreeg. Meer dan tien jaar later kon je Anna en de
anderen nog wel eens zien grinniken om wat zij noemden ‘de wraak van de
kunstenaar’.
Die
kunstenaar was de in Frankrijk wonende Nederlandse kunstschilder Han van
Meegeren. Hij schilderde in een stijl van eeuwen terug. De reproductie van een heel bekend werk van zijn hand, het ‘Hertje’, bleef nog
lang een favoriete wandversiering in veel Nederlandse huiskamers. Met zijn niet
te onderschatten gevoel voor marketing had hij de verkoop van het ‘Hertje’ op
gang gebracht door het verhaal de wereld in te helpen dat het poserende beestje
aan prinses Juliana toebehoorde. Het ‘Hertje’ is niet meer dan een weliswaar
vaardig gemaakte, maar zoetsappige tekening, geconcipieerd in de tijd dat
Picasso met zijn ‘Les demoiselles d’Avignon’ de geboorte van het kubisme al
ruimschoots had aangekondigd. En bovendien met zijn ‘Guernica’ ook nog eens een
vlammend protest had gecreëerd.
In de tijd ook dat Ossip Zadkine, de man die later voor
Rotterdam het beeld ‘De verwoeste stad’ zou maken, al kubistische principes in
de beeldhouwkunst toepaste; in de tijd ook dat het futurisme al lang van zich
deed spreken, en onder meer de geboorte van abstracte kunst op handen was; Piet
Mondriaan zou al snel met zijn geometrisch werk aan de gang gaan. Kortom, kunsthistorisch gezien gebeurde er nogal wat
maar Van Meegeren vond moderne kunst bedrog en ging niet gebukt onder een lage
dunk van zichzelf en zijn artistieke niveau. Zijn hertje was het helemaal, vond
hij. En de critici ontbrak het aan verstand.
(wordt
vervolgd)
nnn
Geen opmerkingen:
Een reactie posten